بیماری دیابت امروزه به طور گسترده در میان عموم شایع است. فردی که دچار این بیماری میشود با افزایش قند خونمواجه شده است. دیابت با متفورمین قابل کنترل و درمان است. متفورمین با کاهش تولید گلوکز کبدی و روده ای و افزایش حساسیت به انسولین، قند خون را کنترل کرده و سبب کنترل دیابت میشود. متفورمین به عنوان داروی خط اول درمان دیابت نوع ۲ شناخته میشود که از پرمصرف‌ترین و موثرترین داروهای مورد مصرف برای دیابت در سراسر جهان است. متفورمین به دلیل اثربخشی بالا، مکانیسم اثر مثبت و عوارض جانبی کم به عنوان یک داروی ایمن و حتی کم هزینه شناخته میشود که پزشکان توصیه و تجویز می‌کنند.
متفورمین (metformin)چیست؟
متفورمین یک داروی خوراکی و ضد دیابت است که با کاهش سطح قند خون به بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند. متفورمین را با نام‌های تجاری مختلف مانند گلوکوفاژ، متفورمکس و دیامیکرون توان در داروخانه‌های معتبر سطح شهر تهیه کرد. متفورمین با اشکال دارویی قرص (که به صورت آهسته رهش یا سریع رهش موجود است)، محلول خوراکی و پودر ساشه‌ای تولید و عرضه میشود که با دوزهای متفاوت ۵۰۰ میلی‌گرم تا ۲۵۰۰ میلی‌گرم در افراد مختلف و با توجه به شدت بیماری توصیه و تجویز میشود میشود. توجه داشته باشید که مصرف متفورمین حتماً باید با نظر پزشک باشد در غیر این صورت می‌تواند عوارض جانبی خطرناکی ایجاد کند. متفورمین دیابت را درمان نمی‌کند اما با تنظیم سطح خون به محدوده نرمال، از عوارض جانبی مانند بیماری‌های قلبی، آسیب کلیوی و رتینوپاتی دیابتی پیشگیری می‌کند. در واقع نکته قابل توجه این است که متفورمین در افراد پیش دیابتی خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می‌دهد اما تغییر در سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش راه با مصرف این دارو اثر قوی‌تری دارد و نتیجه بهتری ایجاد می‌کند.
چگونگی اثرگذاری متفورمین؟
متفورمین از سه طریق به کنترل قند خون کمک می‌کند که عبارتند از:
۱- کاهش تولید گلوکز در کبد
در روش اول متفورمین از طریق کبد تولید گلوکز را مهار می‌کند،این رخداد در افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند کمک کنند زیرا کبد این افراد بیش از حد گلوکز تولید می‌کند و مصرف متفورمی می‌تواند به کاهش آن کمک کند.
۲- افزایش حساسیت به انسولین
در روش دوم متفورمین می‌تواند با اثرگذاری خود حساسیت سلول‌های عضلانی و چربی به انسولین را بهبود بخشد و گلوکز بیشتری از خون به سلول‌ها منتقل کند.
۳- کاهش جذب گلوکز در روده
در روش سوم متفورمین گولوکز غذاها را در دستگاه گوارش کاهش می‌دهد که این امر سبب کاهش قند خون پس از وعده‌های غذایی میشود. قابل به ذکر است که مصرف متفورمین مانند داروهای دیگر به تنهایی خطر ایجاد افت قند خون را ایجاد نمی‌کند مگر اینکه با داروهای دیگر کاهنده قند خون یا انسولین ترکیب شود.
کاربرد متفورمین؟
متفورمین چند کاربرد دارد که عبارت است از:
- دیابت نوع۲
متفورمین اولین دارو برای بیماران دیابتی نوع ۲ به ویژه افرادی که اضافه وزن دارند، همراه با رژیم غذایی سالم و ورزش توصیه میشود که می‌تواند شاخص کنترل قند خون را کاهش دهد.
- سندروم تخمدان پلی کیستیک
متفورمین در بانوانی که مقاومت به انسولین دارند به طور گسترده برای درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک تجویز میشود زیرا متفورمین با کاهش سطح انسولین و قند خون سبب تنظیم چرخه قاعدگی، بهبود تخمک گذاری و افزایش شانس بارداری میشود.
- پیشگیری از دیابت در افرادی که در وضعیت پیش دیابت هستند
وضعیت پیش دیابت یعنی قند خون بالاتر از حد نرمال است اما نه در حد دیابت در این صورت متفورمین می‌تواند خطر پیشرفت بیماری را تا دیابت نوع ۲ کاهش دهد به ویژه در بانوانی که سابقه دیابت بارداری دارند کاربرد دارد
از کاربردهای نوظهور تحقیقات درباره متفورمین نشان داده است که می‌تواند اثرات مفیدی در پیشگیری از برخی سرطان‌ها مانند سرطان روده بزرگ و پانکراس داشته باشد و به کاهش التهاب مرتبط با بیماری‌های مزمن کمک کند.
عوارض جانبی متفورمین؟
متفورمین به طور کلی یک داروی ایمن است اما مصرف نابجا و خودسرانه آن ممکن است عوارض جانبی خفیف یا حتی جدی ایجاد کند. پس توجه داشته باشید متفورمین را حتماً تحت نظر پزشک باید مصرف کنید و هیچ وقت این دارو را برای بیماری مشابه دیگر توصیه نکنید.
عوارض شایع مصرف متفورمین:
عوارضی که معمولاً در برخی از افراد هنگام مصرف متفورمین بیشتر گزارش شده است عبارت است از مشکلات گوارشی مانند تهوع، اسهال، دل درد و بی‌اشتهایی به ویژه در ابتدای دوره درمان. قابل به ذکر است که عوارض ذکر شده کاهش می‌یابد اگر این دارو را همزمان با مصرف غذا و با دوز پایین شروع شود. همچنین احساس طعم فلزی در دهان هنگام مصرف متفورمین عارضه‌ای است که گزارش کرده‌اند.
از دیگر عوارض مصرف متفورمین در صورت مصرف طولانی مدت می‌توان به کاهش ویتامین b ۱۲ اشاره کرد که به مرور زمان می‌تواند به کم خونی یا نوروپاتی منجر شود. این عارضه نیز را می‌توان با پایش منظم سطح بی ۱۲ کنترل کرد.
عوارض جدی و نادر متفورمین:
اسیدوزلاکتیک یک عارضه نادر اما خطرناک است که در افرادی با نارسایی کلیوی، کبدی یا مصرف بیش از حد الکل ممکن است ایجاد شود. علائم این بیماری شامل ضعف شدید، تنفس سریع و درد عضلانی است. بهتر است در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده فوراً به پزشک مراجعه کنید.
از دیگر عوارض جدی مصرف متفورمین می‌توان به هیپوگلیسمی اشاره کرد که معمولاً خطر افت قند خون را به همراه دارد. به طور کلی برای جلوگیری از عارضه‌های احتمالی متفورمین بهتر از از فرم آهسته رهش این دارو استفاده کنید که عوارض کمتری دارد.
قبل از مصرف هر دارویی ابتدا تداخلات دارویی آن را مطالعه کنید. متفورمین نیز با برخی از داروهای دیگر دیابت مانند گلی بنکلامید یا انسولین تداخل دارد. از مصرف همزمان متفورمین با داروهای فشار خون و کلسترول مانند فروزماید ، همچنین داروهای ضد روان پریشی مانند کلازاپین جدا خودداری کنید زیرا ممکن است اثرگذاری دارو افزایش یا کاهش پیدا کند.
از موارد منع مصرف متفورمین می‌توان به افرادی که نارسایی کلیوی شدید دارند و داروهای مربوط به آن را مصرف می‌کنند اشاره کرد. همچنین مصرف متفورمین در بارداری و شیردهی ممکن است مصرف شود اما باید حتماً تحت نظر پزشک مصرف شود و با اجازه پزشک.
توجه داشته باشید که متفورمین ممکن است در هنگام دوره مصرف در برخی از افراد کاهش وزن ایجاد کند اما صرفاً متفورمین را برای کاهش وزن مصرف نمی‌کنند. در نتیجه قبل از مصرف هر دارویی بهتر است ابتدا با یک پزشک مشورت کنید و اطلاعات مربوط به آن دارو را مطالعه کنید تا از عوارض جانبی آن جلوگیری و خطرات مربوط به آن را کاهش دهید.
داروخانه آنلاین تی دارو رشت
اینستاگرام تی دارو : https://instagram.com/tdaroo.pharmacy
شماره تماس تی دارو : 01332135001
هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.