رباط صلیبی چیست و چه آسیب هایی ممکن است ایجاد کند؟

رباط صلیبی چیست؟

رباط صلیبی یکی از مهم‌ترین رباطهای جلویی مفصل زانو است. رباط صلیبی یکی از عوامل مهم ثبات هر مفصل و سالم بودن هر مفصل وابسته به رباط صلیبی اون مفصله، هر مفصلی که تحرک زیادی در حالت طبیعی دارد نقش رباط یا رباطهای آن مفصل را با اهمیت‌تر می‌کند. رباط متقاطع را رباط صلیبی نیز می‌گویند که معادل رباط طرفی یا داخلی که به آن mcl می‌گویند، است. قدرت رباط متقاطع پشتی بیشتر از رباط صلیبی است. رباط متقاطع جلویی معمولاً با نام رباط صلیبی قدامی نیز شناخته می‌شود. رباط ربات صلیبی سیب پذیر است و هنگام فعالیت‌های شدید ممکن است آسیب ببیند، به همین دلیل در ورزشکاران که به طور حرفه‌ای ورزش می‌کنند پارگی رباط صلیبی شایع است و به پارگی acl معروف است. 

دلیل ایجاد آسیب به رباط صلیبی چیست؟

از شایع‌ترین علل آسیب ربات صلیبی می‌توان به زمانی اشاره کرد که رباط متقاطع جلویی پاره شود، حال بر اثر ضربه یا رانده شدن زانو به جلو یا عقب به صورت غیر منتظره و غیر عادی یا گاهاً به دلیل شکستگی و پارگی در ناحیه اتصال ربات‌ها، پارگی ربات ایجاد می‌شود. عوامل دیگری در پاره شدن رباط صلیبی تاثیرگذار است مانند عوامل محیطی، ورزش‌هایی که با پریدن و دویدن در ارتباط اند و جراحی‌های ویرایش مثلاً مفاصل یا ماهیچه‌ها. توجه داشته باشید به دلیل آناتومیک در بانوان پارگی رباط صلیبی در قسمت رباط متقاطع جلویی و در قسمت میانی بیشتر از آقایان است و پارگی رباط در بانوان بیشتر اتفاق می‌افتد. همچنین با افزایش سطح هورمون استروژن احتمال پارگی رباط بالا میرود.
به طور کلی ربات صلیبی را می‌توان درمان کرد به دو صورت جراحی یا غیر جراحی. روش غیر جراحی همراه با فیزیوتراپی است. که به کاهش درد، التهاب و تورم، افزایش دامنه حرکتی مفاصل، تقویت عضلات با توجه به درجات آسیب، آموزش تمرینات حس عمقی و افزایش تعادل و عملکرد فرد کمک شایانی می‌کند.
روش دوم جراحی است که معمولاً زمانی نیاز می‌شود که پارگی کامل اتفاق افتاده باشد. عمل جراحی رباط صلیبی با توجه به عوارض آن کمتر توصیه می‌شود اما در صورت لزوم انجام می‌شود. پارگی کامل را معمولاً اگر شدت آن زیاد باشد با روش ترمیمی درمان می‌کند اما همیشه موفقیت آمیز نیست و نتایج خوبی به همراه ندارد. اما معمولاً روش بازسازی که  بافت رباط های دیگر در فرد استفاده می‌کنند نتایج بهتری داشته و به درمان بهتر کمک می‌کند. در هر دو صورت چه روش ترمیمی چه روش بازسازی باید با دستور و تایید پزشک انجام شود و برای نتیجه بهتر این عملکرد حتماً فیزیوتراپی را برای کمک به حرکات اصلاحی بعد از جراحی پیشنهاد می‌کنند زیرا بعد از دوره درمان به استحکام ماهیچه‌های اطراف رباط پاره شده کمک می‌کند و انعطاف پذیری آن را افزایش می‌دهد.

درجات آسیب به رباط صلیب :

در صورت فشار و نیروی اعمال شده ممکن است احتمال پارگی رباط ها در طرفین و رباط صلیبی ایجاد شود و درجات آسیب ممکن است متفاوت باشد. شدت و درجات آسیب وارد شده به ربات صلیبی شامل پارگی خفیف ، پارگی ناقص و از هم گسیختگی فیبرهای کامل است. هنگامی که پارگی خفیف در رباط صلیبی ایجاد می‌شود ناپایداری وجود ندارد و میزان خونریزی پایین است. در هنگام آسیب به رباط صلیبی پارگی ناقص تا حدودی بی‌ثباتی وجود دارد به دلیل پارگی. و اما در هم گسیختگی فیبرهای کامل به معنای پارگی کامل رباط صلیبی می‌باشد به صورتی که خونریزی در مفصل وجود دارد طبیعی است که بی‌ثباتی نیز ایجاد شود. 

نشانه‌های تشخیص پارگی رباط صلیبی چیست؟

افرادی که دچار آسیب رباط صلیبی می‌شوند به طور معمول یک حس را تجربه می‌کنند، اکثر افراد مبتلا به این بیماری علی الخصوص ورزشکاران حرفه‌ای که دچار پارگی ربات صلیبی شده اند، احساسی مانند خالی شدن زانو یا یک صدایی مانند پوپ را گزارش می‌دهند. اکثراً هنگام پاره شدن رباط صلیبی درد شدیدی احساس می‌کنند اما پس از مدتی کاهش می‌یابد زیرا خونریزی مفصل مدتی بعد اتفاق می‌افتد. اما در هر صورت چه پارگی کامل چه پارگی ناقص بیمار به علت آسیب وارد شده امکان ادامه فعالیت را ندارد.

شایع‌ترین علت آسیب رباط صلیبی:

هنگامی که در اثر ضربه تیبیان نسبت به ران به سمت جلو رانده شود یا اینکه زانو شدیداً به سمت عقب حرکت کند رباط صلیبی پاره می‌شود.

مکانیسم قابل اهمیتی که سبب پارگی رباط متقاطع جلویی یا همان صلیبی می‌شود چرخش زانو به خارج به همراه والگوس زانو است.

عوامل محیطی نیز سبب آسیب به رباط صلیبی می‌شود. ورزش‌هایی که پریدن و دویدن ر آنها وجود دارد احتمال آسیب به ربات را افزایش می‌دهند. 

علل آناتومیک نشان می‌دهد که احتمال آسیب ربا صلیبی در قسمت میانی بیشتر از نواحی دیگر است و در خانم‌های ورزشکار پارگی ربات صلیبی بیشتر اتفاق می‌افتد.

همچنین دلایل هورمونی مثل افزایش سطح هورمون استروژن احتمال پارگی رباط صلیبی را افزایش می‌دهد.

روش‌های درمان آسیب به رباط صلیبی:

هر فردی بسته به آسیبی که به ربات صلیبی آن وارد شده است، تجویز و درمان می‌شود. در افرادی که دچار پارگی ربات صلیبی قدامی شده‌اند به دو صورت جراحی یا غیر جراحی درمان می‌شوند. عابر به ذکر است که فیزیوتراپی با هدف کاهش درد، التهاب و ورم، افزایش دامنه حرکتی مفصل، تقویت عضلات با توجه به درجات آسیب، افزایش تعادل و عملکرد فرد برای افرادی که چه به روش جراحی چه به روش غیر جراحی تحت درمان هستند توصیه می‌شود زیرا به شدت در روش درمان تاثیرگذار است.

در ابتدای درمان آسیب درجه یک از یخ برای کاهش التهاب و درد استفاده می‌شود به تدریس تمرینات دامنی حرکتی مفصل زانو با توجه به شدت تحمل بیمار انجام می‌گردد. در صورتی که سیب و پارگی زیاد باشد و رباط صلیبی کاملاً پاره شده باشد عمل جراحی توصیه می‌شود. اما اگر فرد مسن باشد با توجه به سطح پایین فعالیت آن، جراحی توصیه نمی‌شود. جراحی رباط صلیبی به دو صورت بازسازی و ترمیمی انجام می‌شود. در روش ترمیمی معمولاً نتیجه موفقیت آمیز نیست اما در روش بازسازی ه به دو طریق مفصلی یا خارج مفصلی انجام می‌شود نتایج بهتری گرفته شده است. در روش بازسازی برای درمان پارگی رباط صلیبی از یک بافت دیگر مثل تاندون عضلات پشت ران استفاده می‌شود.

در نتیجه بهتر است برای جلوگیری از آسیب به مفاصل و ربات صلیبی که به شدت در سیستم ایمنی بدن ما اهمیت دارد، از مواد غذایی سالم استفاده کرده و در صورت کمبود ویتامین‌های مورد نیاز بدن، مکمل‌های غذایی رژیمی را در برنامه‌های سلامت خود بگنجانید. ورزش کردن و داشتن برنامه تمرینی مداوم سبب تقویت عضلات ‌شود که می‌تواند در سلامت مفاصلتان قابل اهمیت باشد. مکمل‌های غذایی رژیمی مناسب برای کمبود ویتامین‌ها و  تقویت مفاصل را می‌توان از داروخانه‌های معتبر سطح شهر تهیه و مصرف کرد. توجه داشته باشید که قبل از مصرف هرگونه دارویی ابتدا با پزشک معالج مشورت کنید.

داروخانه آنلاین تی دارو رشت

اینستاگرام تی دارو :  https://instagram.com/tdaroo.pharmacy   

شماره تماس تی دارو :  01332135001